Makatta hangi hastalıklar görülür?
Makat hastalıkları tıpta anal bölge hastalıkları olarak bilinir. İyi huylu ve kötü huylu hastalıklar olarak iki gurupta incelenir. Anal bölgenin kötü huylu hastalıkları bu bölgede görülen kanserlerdir. İyi huylu hastalıklar ise kanser dışında kalan hastalıklardır. Bu grupta onlarca hastalık bulunmaktadır.
Anal bölgede çok sayıda hastalık olmasına rağmen ülkemizde makat bölgesinde şikayeti olan hastalar benim basurum var deyip diğer hastalıkların herhangi birinin olabileceğini göz önünde bulundurmazlar. Utanma hissi nedeniyle doktora muayene olmaktan çekinirler, bunun yerine komşu, arkadaş veya eczacı tavsiyesi ile bir çok ilaç kullanılır. Doktora gidilse bile muayene olmadan doktordan basur ilacı istenir. Bunun yanında hastanelerdeki iş yoğunluğu, cerrahların hayati tehlikesi olan daha ciddi, daha büyük, daha prestijli veya tatmin edici ameliyatlara yönelmesi anal bölge hastalıklarının yeterli ilgiyi görmesini engellemektedir. Bu nedenle ülkemizde en çok ihmal edilip tedavisinde geç kalınan, en çok yanlış ve gereksiz yere ilaç kullanılan hastalıklar makat hastalıklarıdır. Teşhis ile tedavideki gecikmeler hastalığın ilerlemesine, hem cerrahi müdahalelerin zorlaşmasına hemde komplikasyonların artmasına yol açmaktadır.
Anal bölge kanserleri;
Makat kanserlerinin birkaç tipi vardır. Hepsinin tedavisi cerrahi müdahale ve kemo-radyoterapi ile yapılır. Tedavi sonuçları malesef yüz güldürücü değildir, ancak seyrek görülen kanser türleridir. Human popilloma virüs-HİV gibi virüs hastalıkları kansere yakalanma riskini arttırır. Anal bölge kanserlerinde erken tanı çok değerlidir. Tanı gecikirse kanser büyük abdest tutmayı sağlayan kaslara yayılır, cerrahi tedavi yapılırken büyük abdest tutmayı sağlayan kaslar da tümörle birlikte alınır. Bu durumda büyük abdest kontrolu sağlanamaz. Barsak ucu karın ön duvarına açılan bir deliğe bağlanır. Barsak içeriği buradan dışarı verilir (kolostomi). Hasta hayatı boyunca çıkardığı büyük abdesti toplamak için bu deliğe yapıştırılan torba ile yaşamını sürdürür. Kolostomi torbası aralıklı olarak değiştirilir. Psikolojik olarak çok zahmetli bir durumdur. Oysa erken tanı ile kanser makat kaslarına yayılmadan ameliyat edilirse hem bu sıkıntılar yaşanmayacak hemde kanserin tekrarlama ihtimali düşecektir.
Anal bölgede görülen iyi huylu hastalıklar:
-
1-Hemoroid (basur); Anal kanalda çepeçevre yerleşmiş, içerisinde toplar damar ağı bulunan yumuşak baloncuk şeklindeki anatomik yapıların şişip anal kanaldan dışarı sarkması sonucu oluşan bir hastalıktır. Yaklaşık insanların yarısında görülür.
-
2-Anal fissür (makat çatlağı); Anal kanal girişinden başlayıp 1- 1,5 santimetre içeri doğru uzanan bir yaradır. Tuvalet esnasında cam kesiyor gibi ağrı yapar.
-
3- Pilonidal sinüs (Kıl dönmesi); Kuyruk sokumu bölgesinde içinde az çok kıl bulunduran, cilt altında yerleşen kist veya sinüs şeklindeki şişlik ve cilde açılan deliklerden ibarettir.
-
4-Anal abse;
Makat içinde veya çevresinde kızarık ağrılı, içi irinle dolu bir şişliktir. Titreme ile yükselen ateş ve halsizlik yapar.
-
5-Anal fistül;
Makat etrafında içinden sürekli irinli akıntı gelen bir fistül deliği ile bu deliğe açılan bir kanalcıktan ibarettir. Kanalcığın içerde kalın barsağın son kısmına açılan bir deliği daha bulunmaktadır.
-
6-Anal Kaşıntı (pruritus ani); Makat bölgesinde birçok sebepten dolayı kaşıntı olabilir. Bazen insanı bezdirecek derecede şiddetli ve rahatsız edicidir. Hastaların yaklaşık %50 sinde kaşıntıya sebep olan bir hastalık bulunmaz.
-
7-Anal dermatit (mayasıl); Makatta kızarıklık ve kaşıntıya sebep olan bir cilt hastalığıdır.
-
8-Makat siğili (anogenital siğil); Tıptaki adı Condiloma aquminata olan Human papilloma virüsünün sebep olduğu bir hastalıktır. Değişik büyüklükte karnabahar şeklinde ciltten kabarık kitleler oluşturur. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar grubuna dahildir. HPV virüsünün kansere sebep olan tipleri vardır.
-
9-Cinsel yolla bulaşan diğer hastalıklar; Cinsel yolla bulaşan ve anal bölgeye yerleşebilen onlarca hastalık bulunmaktadır.Bunlar; Klamidya, Genital herpes, Gonore, Sifilis, HİV, Trikomoniazis gibi infeksyon hastalıklardır.
Bu hastalıklar www.nizamkurtdere.com sayfasında ayrı ayrı başlıklar halinde ayrıntılı olarak ele alınmıştır.