Makat çatlağı (anal fissür) nedir?
Anal fissür anal kanalda aşağıdan yukarı doğrultuda bir birbuçuk cm uzanan ve sıyrıktan derin ülsere kadar değişen yaradır. Özellikle büyük tuvalet esnasında ve sonrasında şiddetli ağrıya sebep olur. Bazen kanama görülür. Acut ve kronik olmak üzere iki çeşit fissür vardır.
Makat çatlağı nasıl oluşur?
Büyük tuvalet yapma esnasında kabızlık ve zorlanma nedeniyle anal kanal mukozasında küçük sıyrıklar oluşur. Bu sıyrıklar hafif ağrı ve yanmaya neden olur ve birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşirler. Ancak anal kanalın kuyruk sokumu tarafında anatomik olarak kan dolaşımı zayıftır. Ağrı nedeniyle makatl kaslarında spazm olur ve anal kanal basıncı yükselir. Bu da kuyruk sokumu tarafında kan dolaşımı zayıf olan alanda dolaşımın iyice bozulmasına sebep olur. Dolaşımın bozuk olduğu yerde oluşan sıyrıklar iyileşmez ve derinleşir. Bu yüzden anal fissürlerin çoğu anal kanalın kuyruk sokumu tarafında yer alır. Küçük sıyrıklar ağrıya, ağrı spazma, spazm kan dolaşımının bozulması ve yaranın derinleşmesine ve ağrının artmasına neden olur. Bir kısır döngü oluşur. Anal kanaldaki bu fissürler 2-3 haftaya kadar acut fissür olarak kabul edilir ve ilaç tedavisine cevap verebilir. Daha uzun süren fissürler kronik (müzmin) kabul edilir ve ilaçla tedavisi başarılı değildir.
Makat çatlağı tedavisi nasıl olmalıdır?
1-Kabızlık giderilerek tuvalet yaparken anal kanalda sıyrıkların olması önlenir.
2-Anal kanal kasları gevşetilerek anal kanal basıncı düşürülür, kan dolaşımı düzelir ve çatlağın iyileşmesi sağlanır.
Anal kanal kasları 2-3 haftalık acut fissürlerde gliseril trinitratlı kremlerle gevşetilebilir. Kronik fissürlerde krem yetersizdir. Tedavi botulinum enjeksiyonu veya ameliyatla (spazm halindeki kasın kesilmesiyle) sağlanır.
Not:Ayrıntılı bilgi için sayfamızdaki Anal fissür nedir, nasıl olur, nasıl tedavi edilir? başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz.