Basur Nedir ?
Basur anal kanal içinde ve dışında ıkınma ile belirginleşen ağrısız yumuşak şişliklerdir. Normalde insan anatomisinde anal kanalda iç ve dış kısmında içi toplar damar ağından oluşan şişlikler vardır. Bunlar çok belirgin değildir. Sıklıkla kabızlığa bağlı olarak aşırı ıkınma ve zorlanma ile şişlik içindeki damar ağı zamanla büyür, görünür hale gelir, bağları gevşeyerek anal kanaldan dışarı doğru sarkar. Bu bozulmaya aşırı ıkınma ve zorlanmanın anal kanalda oluşturduğu basınc ile kişilerin basura olan yatkınlığı sebep olur. Aşırı ıkınma ve zorlanmanın sık sık tekrarlanması ve anal kanaldaki damar ağında aşırı kan birikimi, damar ağında genişleme ve büyüme ile sonuçlanır. Bu da birinci derece dediğimiz erken evre hemoroid yani basur memelerini oluşturur. Kabızlığa bağlı olan aşırı ıkınmanın devam etmesi anal kanal içindeki basur memelerini dışarı doğru iter, basur memelerini makata bağlayan bağ dokusunda gevşeme olur, tuvalet esnasında ıkınma ile bağları gevşemiş baloncuklar makattan dışarıya sarkar. Elle hissedilen bu şişlikler basur da hissedilen memeleri oluşturur. Buna da ikinci derece hemoroid denir. 3 ve 4. derece hemoroidler basurun daha ileri evreleridir.
Basur (hemoroid) komplikasyon gelişmediği sürece ağrıya sebep olmaz, makat ta hafif nemlilik, bazen kaşıntı ve konfor bozukluğu gibi ciddi olmayan şikayetlere sebep olur. İyice genişlemiş toplar damarları içeren basur memelerindeki kanda bazı faktörlerin etkisi ile kan pıhtılaşlaşması olur, buna tromboze hemoroid denir. Bu hemoroidin şiddetli ağrıya sebep olan bir komplikasyonudur. İlerlemiş hemeroidlerde anal kanal basıncının artması ile basur içinde ileri derecede kan göllenmesi, pıhtılaşma, ödem, iltihaplanma ile makatı çepe çevre saran büyük şişlik olurşur. Bu durum şiddetli ağrıya sebep olur. Buna tıpta acut hemoroidal attack (hecme) adı verilir.
Basur Tedavisi Nasıl Olmalıdır ?
Basurda tedavi nedene yönelik olmalıdır, bu da yukarıda bahsedilen ve sarkmaya sebep olan bağ dokusundaki gevşemenin giderilmesi yani sarkmanın önlenmesi ve damar ağından oluşan memenin çıkarılması yada yok edilmesi ile sağlanır. Basur tedavisinde kullanılan ilaçların faydaları tartışmalıdır. Çünkü ileri evre olmayan basur şikayetleri kabızlığın giderilmesi, diyet önerileri ve doğru tuvalet alışkanlığı ile kendiliğinden gerilemektedir. Kullanılan ilaçların bu düzelmedeki rolü konusunda hekimler arasında fikir birliği yoktur. Her halükarda bu tedavi şikayetlerin giderilmesine yöneliktir, basurun ortadan kaldırılmasını sağlamaz. Basurun sebebe yönelik tedavisi ise ; ilk üç evredeki hemoroidler için ayakta uygulanabilen girişimsel tedavi yöntemleridir. Bu yöntemler bant ligasyonu (memenin lastik bant ile bağlanarak boğma yöntemi), infrared koagulasyon veya sklero terapi gibi müdahalelerle yapılır. 5-6 dakikada kolay uygulanabilmektedir. Sonraki gün istirahate gerek duyulmaz. Çok ilerlemiş basur hastalarında ise THD veya klasik ameliyatla tedavi edilir. Tedavi yöntemleri ile ilgili ayrıntılı bilgi için ”Hemoroid nedir, neden olur, nasıl tedavi edilir ?” başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.